[238] (ก) ยสฺส ยตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?
สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติฯ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ
(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล
[239] (ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?
สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ปรินิพฺพนฺตานํ อรูเป ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ โสตายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?
สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ปรินิพฺพนฺตานํ อรูเป ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ รูปาวจรํ อรูปาวจรํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ ฆานายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ รูปาวจรํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติฯ ปญฺจโวกาเร ปรินิพฺพนฺตานํ อรูเป ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ รูปาวจรํ อรูปาวจรํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ ฆานายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติฯ
(ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส รูปายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?
สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ รูปายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ